OWCZAREK PODHALAŃSKI OPIS
Wzorzec FCI nr 252 Data publikacji obowiązującego wzorca: 08.06.1988
OWCZAREK PODHALAŃSKI
(Polski Owczarek Podhalański, Tatra Shepherd Dog)
Kraj pochodzenia:
Polska
Przeznaczenie:
Pies pasterski i stróżujący. Jego imponująca postawa i piękny wygląd czynią z niego dobrego towarzysza człowieka.
Owczarki podhalańskie wykorzystywane są do ochrony stad owiec, wypasanych na górskich halach, przed drapieżnikami, szczególnie wilkami oraz rabusiami. Doskonale sprawdzają się również na nizinach jako psy stróżujące i do towarzystwa. Szkolone są także jako przewodnicy niewidomych i dla potrzeb dogoterapii. Sprawdzają się również w ratownictwie, także górskim. Psy szkolone na przewodników dla niewidomych cechuje duża opiekuńczość. Są bardzo karne. Posiadają silne poczucie obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa oddanemu pod opiekę niewidomemu.
Klasyfikacja FCI:
Grupa I - Owczarki i psy pasterskie (oprócz szwajcarskich psów pasterskich)
Sekcja I - Owczarki
Nie podlega próbom pracy.
OWCZAREK PODHALAŃSKI WYGLĄD OGÓLNY:
Pies mocnej, zwartej budowy, znamionującej siłę i ruchliwość.
Są to psy rosłe, o masywnym kośćcu, gęstym futrze i zwisających uszach. Owczarek podhalański jest jednym z przedstawicieli psów górskich, wywodzących się od tybetańskiego mastifa. Jego przodkowie dostali się do Europy, na tereny Niziny Węgierskiej, podczas najazdu Hunów i Awarów (IV - VI w. n.e.). Duże, białe psy hodowane były tradycyjnie przez pasterskie plemię Wołochów, które w XV wieku osiedliło się w Beskidach i Tatrach. Owczarek podhalański jest spokrewniony z kilkoma rasami psów pasterskich użytkowanymi w Europie wzdłuż Karpat, Alp i Pirenejów. Zaliczyć tu można owczarka węgierskiego kuvasza, owczarka słowackiego czuwacza, owczarka włoskiego maremmano i pirenejskiego psa górskiego. Podobny typ psa pasterskiego spotykamy w górach Tybetu, Kurdystanu, Kaukazu czy Mongolii. Można przyjąć hipotezę, że prototypem tych psów, podobnie jak całej grupy dogów, był pies w typie dzisiejszego doga tybetańskiego, którego charakteryzowała mocna budowa głowy i ciała oraz krótko owłosiony pysk przy długiej szacie tułowia. Podhalan jest zatem bezsprzecznie bardzo starą, regionalną rasą, ukształtowaną przez człowieka dla obrony stad przed napastnikami, a nie do zaganiania stad przy wypasie. Drogą selekcji wyhodowano psy duże, silne, odporne, odważne i zrównoważone, o stosunkowo wysokim progu pobudliwości. W hodowli dobierano psy białe, dla łatwiejszego odróżnienia od niedźwiedzia, czy wilka. Przed I Wojną Światową tatrzańskie psy pasterskie nazywano „liptokami” od regionu Liptów na Słowacji. Rasa powstała w drodze izolacji geograficznej, kiedy została ustanowiona granica w Tatrach między Polską a Słowacją, w wyniku celowej pracy hodowlanej podjętej w latach pomiędzy I i II Wojną Światową. Pierwszy wzorzec tej rasy został opracowany w 1937 roku. Wybuch II Wojny Światowej w 1939 roku uniemożliwił kontynuowanie planowej pracy hodowlanej. W maju 1954 roku w Zakopanem odbył się przegląd około 120 psów i suk, które w 90 % były własnością baców wypasających owce na halach tatrzańskich. Dokonano opisów i pomiarów zoometrycznych oraz przeprowadzono naukową naradę z udziałem przedstawicieli Instytutu Zootechniki Ministerstwa Rolnictwa. Kolejny wzorzec owczarka podhalańskiego został zatwierdzony przez FCI pod nr 252 a w dniu 29.08.1967. W roku 1973 dokonano jego pierwszej korekty, a na wniosek Zarządu Głównego ZK w Polsce dokonano kolejnych zmian w 1985 roku; wówczas standard otrzymał nr FCI 252b. Obecnie od dnia 08.06.1988 roku obowiązuje wzorzec nr 252 opublikowany w wersji ujednoliconej przez FCI.
Pierwsze w Polsce rodowodowe podhalany urodziły się w 1957 roku w Łebie, w hodowli dr Danuty Hryniewicz. Były one potomkami psów posiadanych przez nią jeszcze we Lwowie od 1935 roku, które zarejestrowane były w Polskim Związku Hodowców Psów Rasowych. Mimo, że pierwszy rodowodowy miot urodził się nad morzem, główną bazą hodowli tej rasy pozostaje Podhale.
Polski owczarek podhalański
OWCZAREK PODHALAŃSKI WYMIARY - WAŻNE PROPORCJE:
Format prostokątny. Tułów psa nieznacznie krótszy w porównaniu z suką.
Podhalan to pies okazały, mocny, harmonijnie zbudowany. Jego siła i ciętość pozwalają mu skutecznie chronić stada zwierząt, jak i pilnować obejścia. Obfita, biała, twarda w dotyku szata chroni go przed zmiennością warunków klimatycznych. Rasa ta dobrze adaptuje się zarówno w górach, jak i na nizinach, nad morzem, czy w środowisku miejskim. Owczarek podhalański powinien sprawiać wrażenie psa silnego, a swoim wyglądem budzić respekt.
Stosunek długości tułowia mierzony od stawu barkowego (A) do guza kulszowego (B), do wysokości w kłębie (odległość C-D) powinien wynosić 10:9. Suki mogą być nieco dłuższe.
OWCZAREK PODHALAŃSKI ZACHOWANIE-CHARAKTER:
Temperament spokojny. Pies inteligentny i czujny.
Rasa obdarzona wybitną inteligencją. Pies czujny, ale nie hałaśliwy, znakomity stróż. Przyjazny ludziom i zwierzętom oddanym mu pod opiekę, dobrotliwy wobec dzieci. Nieufny względem obcych. Spostrzegawczy, zaradny, pojętny, obdarzony dobrą pamięcią. Żywy, energiczny i łatwo przystosowujący się do nowych warunków bytowych. Ma stosunkowo wysoki próg pobudliwości, jednakże gdy zajdzie potrzeba jest nieustraszony. Szkoli się chętnie i szybko, a przy spokojnym i łagodnym prowadzeniu można go ułożyć zarówno jako psa towarzysza, psa ratownika, jak i psa obronnego. W swoim obejściu sprawia wrażenie „dumnego gazdy”, bywa nieco uparty, nie znosi przymusu w formie krzyku, czy kar fizycznych; a skarcony „obraża się”. Postępowanie wobec niego wymaga konsekwencji w działaniu oraz zdecydowania w egzekwowaniu pożądanego zachowania. Nie jest łakomy, ale łasy na wszelkie pochwały i nagrody. Jak każde zwierzę stadne wymaga stałego kontaktu z ludźmi. Jest psem pewnym siebie, samodzielnie pracującym, nie wymagającym sterowania przez człowieka. Sam podejmuje decyzje o swoim działaniu. Brak „ślepego automatyzmu na każdy bodziec” wywodzi się z jego odziedziczonego po przodkach stylu pracy, broniących w dawnych czasach stad przed intruzami.
OWCZAREK PODHALAŃSKI GŁOWA:
Proporcjonalnej wielkości, sucha, trzymana średnio wysoko zarówno w ruchu, jak i gdy pies stoi.
Mózgoczaszka z profilu lekko wypukła, bruzda czołowa płytka. Krawędź czołowa wyraźnie zaznaczona, jednak niezbyt silnie załamana.
Nozdrza czarne, średniej wielkości, szeroko otwarte.
Kufa mocna, stopniowo zwężająca się. Jej długość lekko przekracza lub jest równa długości czaszki. Grzbiet nosa szeroki.
Wargi pożądane naprężone i przyległe. Krawędzie warg powinny być ciemne.
Szczęki mocne. Zęby mocne, osadzone regularnie. Zgryz nożycowy. Zgryz cęgowy dopuszczalny.
Oczy średniej wielkości, wyraziste, osadzone lekko skośnie. Tęczówka ciemnobrązowa. Krawędzie powiek ciemne.
Uszy osadzone na wysokości zewnętrznego kąta oka lub nieco wyżej, średniej długości, raczej grube, trójkątne, dobrze owłosione. Przednia krawędź ucha dotyka głowy. Małżowina ruchliwa.
Głowa psa
Głowa suki
OWCZAREK PODHALAŃSKI SZYJA:
Średniej długości, muskularna, bez podgardla, z obfitą kryzą. Górna linia szyi wzniesiona ponad linię grzbietu.
OWCZAREK PODHALAŃSKI TUŁÓW:
Długi i masywny. Kłąb wyraźnie zaznaczony, szeroki. Grzbiet prosty, szeroki, o lędźwiach szerokich dobrze związanych. Zad lekko spadzisty. Klatka piersiowa głęboka, żebra skośne, nieco płaskie. Brzuch nieznacznie podkasany.
OWCZAREK PODHALAŃSKI OGON:
Niezbyt wysoko osadzony, noszony poniżej linii grzbietu, w podnieceniu pies unosi go ponad grzbiet, lecz go nie zakręca. Ogon opuszczony w dół sięga stawu skokowego, na końcu może być lekko wygięty.
Prawidłowe noszenie ogona:
w spokoju w biegu i podnieceniu
OWCZAREK PODHALAŃSKI KOŃCZYNY:
PRZEDNIE:
Muskularne, o mocnej, nie za ciężkiej kości. Widziane z przodu proste. Łopatki lekko skośne, przylegające. Łapy śródręcze nieznacznie wysunięte ku przodowi. Palce zwarte w stosunkowo dużą, owalnego kształtu piąstkę, między palcami owłosienie. Opuszki mocne, twarde ciemno pigmentowane. Pazury mocne, tępe, pożądane ciemne.
TYLNE:
Widziane z tyłu - pionowe. Nieco odstawione do tyłu, umiarkowanie kątowane.
Stopa: śródstopie ustawione pionowo. Palce jak u nóg przednich.
Sylwetka podhalana w prawidłowym ruchu, patrząc z boku.
OWCZAREK PODHALAŃSKI SZATA I UMASZCZENIE:
Na głowie, kufie, na przedniej stronie nóg przednich i tylnych od stawu skokowego w dół sierść krótka, gęsta. Na szyi, tułowiu sierść długa, gęsta, prosta lub lekko falista, w dotyku twarda, z obfitym podszyciem. Na szyi bogata kryza, na udach obfite, długie owłosienie. Ogon obficie owłosiony, puszysty. Umaszczenie jednolicie białe. Kremowy nalot niepożądany (kremowe łaty niedopuszczalne).
Typowe dla owczarków podhalańskich jest to, że ich szata po zabrudzeniu i zmoczeniu, schnąc staje się ponownie biała i czysta. Nie wymaga w zasadzie zabiegów kosmetycznych, w szczególności częstego kąpania, a jedynie szczotkowania, czy czesania. Niedopuszczalna jest u podhalanów ingerencja w ich naturalną szatę, jak strzyżenie, modelowanie, talkowanie czy lakierowanie. Należy mieć na uwadze fakt, że są to psy pracujące typu pierwotnego, nie wymagające przesadnej pielęgnacji.
Sylwetka psa w pełnej szacie
Sylwetka suki w pełnej szacie
OWCZAREK PODHALAŃSKI:
WYSOKOŚĆ:
Wzrost w kłębie psy 65 – 70 cm, suki 60 – 65 cm. Podhalan to pies stosunkowo duży, harmonijnie zbudowany, ale nie olbrzymi.
WADY:
Każde odstępstwo od wzorca należy traktować jako wadę. Jej ocena powinna być proporcjonalna do stopnia tego odstępstwa:
- silnie zaznaczona bruzda czołowa,
- słaba pigmentacja nosa, powiek i warg,
- jasne oczy (nazywane niedźwiedzimi),
- entropium,
- uszy wysoko osadzone, skierowane do tyłu, lub kopiowane,
- szyja noszona poziomo,
- zad przebudowany,
- ogon noszony stale nad linią grzbietu,
- ostrogi,
- brak włosów między palcami,
- brak kryzy, brak piór na kończynach;
WADY DYSKWALIFIKUJĄCE:
- agresywność, bojaźliwość,
- słabo zaznaczony stop,
- kufa szpiczasta,
- znaczne braki zębowe,
- przodozgryz, tyłozgryz,
- ektropium,
- szata kędzierzawa lub jedwabista,
- brak podszerstka,
- łaciatość (kolorowe pasemka),
- usposobienie nerwowe.
Psy o fizycznych anomaliach lub wykazujące anormalne zaburzenia zachowania powinny być dyskwalifikowane.
Źródło i pełny opis z komentarzem wzorca: ZKwP
RODO: Na podst. art. 7 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.04.2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE, każda osoba odwiedzająca tą stronę internetową, poprzez okoliczność podania swoich danych osobowych, wyraża zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych w celu umożliwienia udzielenia przez administratora odpowiedzi na zadane pytanie oraz ewentualnie w celu udzielenia późniejszych informacji o kwestiach związanych z hodowlą Aroniowa Dolina. Informujemy, iż: 1) administratorem przekazanych nam danych osobowych i osobą kontaktową w sprawie ich przetwarzania jest Dorota Pogorzelska-Budek; 2) celem przetwarzania danych osobowych jest umożliwienie udzielenia przez administratora odpowiedzi na zadane pytanie oraz ewentualnie udzielenie późniejszych informacji o kwestiach związanych z hodowlą Aroniowa Dolina – podstawę prawną stanowi zgoda zainteresowanej osoby na przetwarzanie swoich danych osobowych w w/w celach; 3) udostępnione dane osobowe nie będą podlegały udostępnieniu podmiotom trzecim; 4) udostępnione dane osobowe będą przechowywane przez okres niezbędny do udzielenia odpowiedzi lub informacji o hodowli Aroniowa Dolina lecz nie dłużej niż przez okres trwania tej hodowli; 5) osobie zainteresowanej przysługuje prawo dostępu do treści danych osobowych jej dotyczących, oraz ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych, a także prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo do bycia powiadomionym o sprostowaniu lub usunięciu danych osobowych lub o ograniczeniu przetwarzania, zażądania zaprzestania przetwarzania i przenoszenia danych, jak również prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie oraz prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego tj.: Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych; 6) podanie danych osobowych jest dobrowolne; 7) udostępnione dane osobowe nie będą podlegały zautomatyzowanemu podejmowaniu decyzji, w tym profilowaniu.